Máis de medio cento de persoas percorren as fortalezas de Goián (Tomiño) e Vilanova nunha nova andaina de Rutas de Historia

Hai máis de 350 anos, galegos e portugueses sementaron a fronteira común de fortíns, atalaias e fortalezas durante unha guerra que duraría case 30 anos, de 1640 a 1668. É a coñecida como Guerra da Restaruraçao no país veciño. Unha guerra que se sumou a outras que a monarquía española mantiña con Francia, Inglaterra e Holanda e que tivo na Guerra dels Segadors, de Cataluña, a escusa que Portugal levaba tempo buscando para conseguir, de novo, a súa independencia.

Esa guerra tivo unha fronte principal en Extremadura e unha secundaria, aberta pola Corte Española e por nobres portugueses de Lisboa, en Galicia e o norte de Portugal. Unha fronte que foi rexeitada, desde un comezo, pola Junta do Reino de Galicia e tamén polos nobres portugueses e vilas que estaban na fronteira e que levaban séculos de convivencia. Pero iso non impediu que se semantara de fortificacións, morte e destrución un e outro lado da raia. Un feito ao que contribuíu a que moitos dos soldados dun e doutro exército foran mercenarios estranxeiros.

E, precisamente, parte dese importante anaco da historia do Baixo Miño --o complexo fortificado de Goián-Vilanova da Cerveira, con dez fortalezas, fortíns e atalaias-- foi visitado este sábado na cuarta andaina de www.rutasdehistoria.com. Este proxecto está impulsado polo portal web www.historiadegalicia.gal, e consiste na realización de roteiros históricas por toda Galicia para concienciar á sociedade galega da importancia que ten a súa historia e o seu patrimonio.

Preto de 60 persoas participaron nesta andaina que tivo lugar o sábado entre Goián (Tomiño) e a localidade portuguesa de Vilanova da Cerveira e que levaba por título "ando Galicia e Portugal deixaron de quererse. As guerras do século XVII". Durante o roteiro visitouse parte dese sistema defensivo construído nos dous lados da fronteira e que se compón de seis fortalezas na zona galega, todas elas situadas no concello de Tomiño: Fortaleza da nosa Señora da Concepción, Forte de San Lorenzo, Forte das Chagas, Torre dos Correa e Torre dos Ratos (os cinco no lugar de Goián) e o Castelo de Medos (no lugar de Estás); e catro na parte portuguesa: a Praça Forte de Vilanova de Cerveira, o Castelinho (Vilanova), a Atalaia do Espírito Santo e o Forte de Lovelhe.

Este roteiro estivo guiado polo xornalista e coordinador do portal www.historiadegalicia.gal, Xurxo Salgado, que é natural de Tomiño.  "O Baixo Miño atesoura unha riqueza patrimonial impresionante. Todo este conxunto de fortalezas, fortes e atalais podería ser un importasnte foco de atracción turística se se puxeran en valor", asegura o tamén profesor de Xornalismo na USC.  Actualmente, e segundo contabilizou a arqueóloga e investigadora do CSIC Rebeca Blanco-Rotea, o complexo defensivo dunha e doutra beira da fronteira, entre A Guarda e Crecente, está composto por máis de 50 estruturas defensivas, algunhas construídas no século XVII e outras de orixe medieval e reforzadas durante esa época.

O PROXECTO

Na realización destas andainas, que están coordinadas polo portal www.historiadegalicia.gal e que contan co soporte de Abanca, colaboran representantes de importantes entidades de defensa do patrimonio como Mariña Patrimonio, Patrimonio Galego, Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA), Colectivo Capitán Gosende ou a Asociación de Amigos do Parque do Pasatempo.

Así, entre os guías destas andainas están Manuel Miranda, presidente de Mariña Patrimonio; Miguel Losada, secretario da Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA); Carlos Solla, investigador e impulsor do colectivo Capitán Gosende; Manuel Gago, director de Cultura Galega e investigador; Jose Souto e Angel Arcay, impulsores da Asociación Amigos do Parque do Pasatempo ou Elixio Vieites, investigador e membro de Patrimonio Galego.

ANDAINAS

Ata o momento realizáronse, co de Tomiño, catro dos sete roteiros previstos: O Monte Seixo, a Montaña Máxica de Galicia; Polos dominios da Loba Branca: mámoas, petróglifos e castelos na Serra do Barbanza; As loitas entre a nobreza e a Igrexa na Idade Media. As batallas de Ponte Maceira. Quedan o 14 de outubro ‘Na procura da gran sauna castrexa do Castelón da Fonsagrada', o 21 de outubro ‘Tra-las pegadas de Excálibur e os primeiros reis' e o 28 de outubro ‘Os irmáns Naveira e Juan Etcheberry, os homes que fixeron Betanzos'.

Podes coñecer todo o contido dos roteiros na web: www.rutasdehistoria.com